«А» вирустық гепатитінің алдын алу
- 17 April 2024
«А» вирустық гепатиті – «қазіргі уақытта қоздырғыштың адамнан адамға берілуінің фекальды-ауызша механизмімен кең таралған жұқпалы ауру.
Бауырдың басым зақымдануымен және клиникалық түрде интоксикация мен сарғаюмен, сондай-ақ аурудың қолайлы нәтижесімен көрінеді.
Аурудың вирустық табиғаты 1950 жылы науқастың барлық биологиялық сұйықтықтарынан – қан, зәр, ішек қозғалыстарынан осы аурудың қоздырғышы зертханалық түрде оқшауланған кезде дәлелденді.
«А» гепатиті вирусы қоршаған орта факторларына өте төзімді, ол суда, тамақ өнімдерінде, ағынды суларда және беттерде ұзақ уақыт сақталады, сонымен қатар +4-тен +20 °C-қа дейінгі температурада өмір сүре алады.
Гепатит вирусы қайнату, ультракүлгін сәулелену, сондай-ақ хлормен дезинфекциялау құралдарының әсерінен жойылады.
«А» вирустық гепатитімен инфекция көзі - қоршаған ортаға вирустарды нәжіспен, зәрмен бөлетін науқас адам.
Аурудың пайда болуы үшін ағзаға бірнеше вирустық бөлшектердің енуі жеткілікті, сондықтан инфекция оңай таралады және кез-келген адам ауырып қалуы мүмкін.
Вирус дені сау адамның ағзасына тамақ немесе темекі шегу кезінде лас қолдар арқылы енеді, вирустармен ластанған суды, көкөністер мен жемістерді тұтынған кезде, су қоймаларында шомылған кезде термиялық өңделмеген теңіз өнімдерінен жасалған тағамдар қауіпті.
Балалар мен жастар ауруға ең сезімтал.
«А» гепатитінің белгілері: шаршаудың жоғарылауы; жүрек айнуы мен құсу; терінің және склераның сарғаюы; іштің жоғарғы бөлігіндегі ауырсыну оң жақта; терінің қышуы; зәрдің қараюы; безгегі; тәбеттің төмендеуі; нәжістің түсінің өзгеруі (ол ақ саздың түсіне ие болады); буын ауруы; бас ауруы, бас айналу; сананың, мінез-құлықтың, есте сақтаудың бұзылуы.
«А» гепатиті вирусы сарғаю пайда болғанға дейін науқастың нәжісімен шығарыла бастайды, сондықтан науқас аурудың ауырлығына қарамастан, инкубациялық кезеңнің соңында және бүкіл сарғаю кезеңінде ең жұқпалы болады.
Сарғаюдың пайда болуын күтпестен аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде дәрігермен кеңесу керек.
Сарғаюдың пайда болуын күтпестен аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде дәрігерге жүгіну керек.
«А» гепатитінің алдын алу
«А» гепатитімен күресудің ең тиімді құралдары санитарлық жағдайды жақсарту, ауыз су мен тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін арттыру, жеке гигиена ережелерін сақтау (тамақтанар алдында және дәретханаға барғаннан кейін қолды үнемі жуу), вакцинациямен қамтуды кеңейту болып табылады.
ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК мамандары вирустық гепатит проблемасы туралы хабардарлықты арттыруға және оның маңыздылығын түсінуге бағытталған іс-шаралар өткізді.
- Қызметкерлер үшін «Вирустық гепатиттің алдын алу бойынша» тақырыбында семинар өткізілді.
- МдБМ-да тәрбиешілерге «А вирустық гепатитінің алдын алу» тақырыбында дөңгелек үстелдер өткізілді;
- ЖБМ-де, колледждерде, Абай атндағы Қаз.ҰПУ оқушылар мен студенттер арасында сынып және кураторлық сағаттарда «А вирустық гепатитінің алдын алу» тақырыбында дәрістер мен әңгімелер өткізді.