aQuilo

1 желтоқсан —Халықаралық ЖИТС-пен күрес күні

ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК

1 желтоқсан —Халықаралық ЖИТС-пен күрес күні

1 желтоқсанда Дүниежүзілік ЖИТС-пен күрес күні атап өтіледі.

Мерекені алғаш рет ДДҰ 1988 жылы жариялады. 1996 жылдан бастап осы күннің ұйымдары ЮНЭЙДС – БҰҰ-ның АИТВ және ЖИТС-пен күреске бағытталған бағдарламасымен айналысады.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, АИТВ жаһандық қоғамдық денсаулық сақтаудың негізгі мәселелерінің бірі болып қала береді: бүгінгі күнге дейін ол 35 миллионнан астам адамның өмірін қиды.

Жыл сайын бүкіл әлемде, оның ішінде Қазақстан Республикасында Дүниежүзілік ЖИТС-пен күрес күніне орайластырылған АИТВ-инфекциясының алдын алу айлығы өткізіледі.

Акцияның мақсаты қала тұрғындарының, әсіресе жастар арасында АИТВ-инфекциясын жұқтыру және алдын алу мәселелері бойынша хабардар болу деңгейін арттыру болып табылады.

1) АИТВ дегеніміз не? АИТВ-адамның иммун тапшылығы вирусы. АИТВ-адамның иммундық жүйесінің жасушаларын бұзатын немесе олардың жұмысын бұзатын ретровирус. Инфекция иммундық жүйенің біртіндеп сарқылуына әкеледі, нәтижесінде иммунитет тапшылығы пайда болады.

Иммун тапшылығы - бұл иммундық жүйенің жағдайы, ол енді инфекциялар мен аурулармен күресуде өз рөлін атқара алмайды. Иммун тапшылығы бар адамдар көптеген инфекцияларға және әртүрлі қатерлі ісіктерге айтарлықтай осал, олардың көпшілігі иммун тапшылығы жоқ адамдарда сирек кездеседі. Ауыр иммун тапшылығымен байланысты аурулар оппортунистік инфекциялар деп аталады, өйткені олар иммундық жүйенің әлсіреуі арқылы дамуға мүмкіндік алады.

2) ЖИТС дегеніміз не? Жүре пайда болған иммун тапшылығы СПИД синдромы – бұл иммундық жүйенің жетіспеушілігімен байланысты белгілер мен инфекциялардың жиынтығы.

ЖҚТБ-ның себебі-АИТВ-инфекциясы. АИТВ-инфекциясынан ЖИТС-ке ауысу иммун тапшылығы дәрежесімен немесе белгілі бір жұқпалы аурулардың пайда болуымен анықталады-индикаторлар.

3) АИТВ-инфекциясының белгілері қандай?

АИТВ жұқтырған адамдардың көпшілігі бұл туралы білмейді.

Сероконверсия - кезеңіне сәйкес келетін температураның жоғарылауы, бөртпе, буын ауруы және лимфа түйіндерінің ісінуі бар ауыр жағдай. Сероконверсия - бұл АИТВ-ға қарсы антиденелердің пайда болуы, ол әдетте инфекциядан кейінгі екінші айда пайда болады.

АИТВ-инфекциясы иммундық жүйенің біртіндеп сарқылуына және әлсіреуіне әкеледі. Осылайша, адам жұқпалы ауруларға және қатерлі ісіктің кейбір түрлеріне осал болып, ЖҚТБ-ны дамыта алады

АИТВ жұқтырған кезде жиі ешқандай белгілер байқалмайды, жұқтырған адам өзі жұқпалы болады және вирусты басқа адамдарға жұқтыруы мүмкін . АИТВ-инфекциясының болуын АИТВ-ға тест арқылы анықтауға болады.

«ЖИТС» термині АИТВ-инфекциясының дамуының соңғы кезеңдеріне қолданылады. Емдеу болмаса, АИТВ жұқтырған адамдардың көпшілігінде ЖИТС белгілері 8-10 жылдан кейін пайда болады.

АИТВ жұғуы мүмкін:

• 1. Инелер мен шприцтерді ортақ пайдалану арқылы вирустың таралуы;
• 2. Қан құю кезінде вирустың таралуы;
• 3. Вирустың анадан балаға берілуі;
• 4. Вирустың жыныстық жолмен берілуі

АИТВ-инфекциясының алдын алу-маңызды міндет.

Әркім инфекцияның қалай берілетінін және өзін және басқаларды АИТВ-дан қалай қорғау керектігін білуі керек.

Ол үшін сізге қажет:

• бір жыныстық серіктеске адал болу және кездейсоқ жыныстық қатынастан бас тарту;
• жыныстық қатынас кезінде презервативтерді қолдану;
• есірткіні қолданудан бас тарту;
• АИТВ-ға тексеруден өту.

Дүниежүзілік ЖИТС-пен күрес күніне арналған «АИТВ/ЖИТС» ұлттық бағдарламасы аясында 5 қарашадан 5 желтоқсанға дейін ШЖҚ «№1 Қалалық емхана» КМК-да іс-шаралар өткізілді :

• КОКП-да (босануға және жас анаға дайындық сабақтарында) өзін-өзі бақылау және денсаулығын басқарудың практикалық дағдыларын дамыта отырып, баланың инфекциясын болдырмау үшін АИТВ-статусын, АИТВ-инфекциясының берілуінің тік жолын, антиретровирустық терапияны және емшек сүтімен қоректендіруге тыйым салуды анықтау мәселелері бойынша сабақтар.
• Салауатты өмір салтын насихаттау бойынша қабылдауда және учаскеде тұрғындар арасында профилактикалық әңгімелер
• № 161,12,19,52,33 ЖБбМ, 4 оқушы арасында «АИТВ-инфекциясы туралы не білеміз?», «Сіздің қауіпсіздігіңіз сізге байланысты».
• Медицина қызметкерлеріне арналған «Медицина қызметкерлерінің АИТВ жұқтыру қаупі» тақырыбындағы семинар.