aQuilo

16 желтоқсанда Қазақстан Республикасында мемлекеттік мереке - Тәуелсіздік күні атап өтіледі

Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігі және Мемлекеттік Егемендігі туралы заң 1991 жылғы 16 желтоқсанда қабылданды.

Халықаралық балаларды қорғау күні

Халықаралық балаларды қорғау күні – балалардың құқықтары мен әл-ауқатын қорғайтын халықаралық мереке. Ол 1949 жылы Парижде өткен Халықаралық демократиялық әйелдер федерациясы конгресінің шешімімен 1 маусымда атап өтіледі. Негізгі мақсаты – балаларға қатысты мәселелерге назарын аудару және олардың өмір сүру, білім алу және қорғалу құқықтарын еске салу.Қазақстанда бұл мереке 1950 жылдан бері 1 маусыма тойланып келеді. Мемлекет балалар құқықтарын қорғалған халықаралық құжаттарды ратификациялап, ұлттық заңдар арқылы қорғаныс жүргізеді. Мереке аясында балаларға арналған іс-шаралар өткізіледі, соның ішінде денсаулық сақтау саласында қосымша шаралар ұйымдастырылады.Балаларды қорғау күніне орай,емханамызда 29.05.2025ж. балалар бөлімінде скринингтік тексерулер жүргізілді.

«Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсына қатысуға өтінімдер қабылдау басталды.

Құрметті қала тұрғындары! «Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсының 1-ші кезеңіне (аудандық) құжаттар қабылдау басталды. «Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсы адамгершілік құндылықтарын жаңғыртуға және отбасы мен некенің (ерлі-зайыптылықтың) жағымды үлгісін дәріптеуге, отбасы мәртебесін арттыруға бағытталған.

Конкурсты өткізудің мақсаты:

1) отбасы институтын, адамгершілікті, руханиятты нығайту, жауапты ерлі-зайыптылықтың маңызын тану;

2) ата-аналардың бала тәрбиелеудегі жауапкершілігін арттыру;

3) отбасылық құндылықтарды, кәмелетке толған балалардың еңбекке қабілетсіз және егде жастағы ата-аналарына қамқорлығын дәріптеп, кеңінен насихаттау;

4) қазақстандық отбасының жағымды имиджін насихаттау.

Жедел ішек инфекциясы (ЖІИ)

Жедел ішек инфекциялары (ЖІИ) – асқорыту жолдарын басым зақымдайтын түрлі микроағзалармен, қарапайымдылармен, бактериялармен, вирустармен қоздырылатын жұқпалы аурулардың үлкен тобы.

Инфекция көзі – ауру адам немесе ЖІИ қоздырғыштарын тасымалдаушы. Жұқпалы кезең – ауру белгілері пайда болған сәттен бастап, барлық симптомдық кезең бойы жалғасады, ал вирустық инфекциялар кезінде – сауығудан кейін 2 аптаға дейін созылады.

Негізгі жұғу механизмі – нәжіс-ауыз арқылы (қоздырғыш ауызға нәжістің ұсақ бөлшектерімен түскенде), тағам, су және тұрмыстық байланыс арқылы беріледі; өте сирек – ауа-тозаң арқылы.

Жұғу факторлары: тағам, су, тұрмыстық заттар, ойыншықтар, ауру адамның нәжісімен ластанған заттар, кейбір инфекцияларды тасымалдауда жәндіктердің (шыбын, тарақан) рөлі бар.

Инфекцияларға тән белгілер:
- дене қызуының көтерілуі;
- жүрек айну, құсу;
- іштің ауыруы;
- іш өту; ішектегі артық газ (метеоризм).

Жеке ішек инфекциялары:
- Дизентерия – тоқ ішекті басым зақымдайтын жұқпалы ауру.
- Қуықтық сүзек – ішектің лимфа жүйесін басым зақымдайтын, жалпы улану мен бөртпемен өтетін жедел ішек инфекциясы.
- Ротавирустық инфекция – гастроэнтерит түрінде өтетін, ротавирустар қоздыратын жедел ішек ауруы.

Азық-түлік арқылы болатын уланулардың (инфекциялардың) алдын алуға арналған 10 «алтын» ереже:
1. Қауіпсіз азық-түлікті таңдаңыз.
2. Тағамды мұқият әзірлеңіз.
3. Дайын тағамды дереу тұтыныңыз.
4. Тағамды дұрыс сақтаңыз.
5. Алдын ала дайындалған тағамды қайта жақсылап қыздырыңыз.
6. Шикі және дайын өнімдерді араластырмаңыз.
7. Қолды жиі жуыңыз.
8. Аспаздық кеңістікті таза ұстаңыз.
9. Тағамды жәндіктерден, кеміргіштерден және басқа жануарлардан қорғаңыз.
10. Таза суды пайдаланыңыз.

Алғашқы белгілер байқалса, өздігінен емделмей, дәрігерге жүгініңіз!

2025 жылғы 2-8 маусым аралығында ШЖҚ «№1 қалалық емхана» КМК-да және бүкіл республика бойынша жедел ішек инфекцияларының алдын алу онкүндігі өтуде.

Онкүндік аясында емханада келесі іс-шаралар ұйымдастырылды:
1. 4 маусым – Ашық есік күні, бейінді мамандарды тарта отырып, ЖІИ және олардың алдын алу, жеке гигиена ережелері туралы сенімді ақпарат беру.
2. Мектеп жанындағы жазғы лагерьлерде балаларға «Жеке бас гигиенасы ережелері», «Көңілді старттар» тақырыбында әңгімелер.
3. Балабақшаларда «Таза қолдар» тақырыбында танымдық ойындар.
4. Жүкті әйелдерге, аналарға арналған сабақтар (КРР, КПС) – ЖІИ туралы және алдын алу шаралары бойынша ақпарат беру.
5. Дәрігерлер мен медбикелерге арналған «Жедел ішек инфекциясы» тақырыбында семинар.

1 маусым – Халықаралық балаларды қорғау күні

«Дәрігер – балалардың жанашыры»

Балаларды қорғау күні – жаздың алғашқы күніне сәйкес келетін, ең маңызды халықаралық әлеуметтік мерекелердің бірі. Бұл мереке 1950 жылдан бері бүкіл әлемде аталып өтеді. Оның өткізілуі туралы шешімді 1949 жылдың қарашасында Халықаралық демократиялық әйелдер федерациясы арнайы сессияда қабылдаған. БҰҰ бұл бастаманы қолдап, балалардың құқықтарын, өмірі мен денсаулығын қорғауды өз қызметінің басым бағыттарының бірі деп жариялады.

Қазақстан Республикасында бұл мереке кең көлемде атап өтіледі. Мектеп оқушылары үшін сүйікті мезгіл – жазғы демалыс жақындап келеді. Мектептерде және мектепке дейінгі балалар мекемелерінде дәстүрлі түрде спорттық жарыстар, байқаулар, концерттер, бірлескен фильмдер көру және басқа да көңіл көтеру шаралары ұйымдастырылады.

Жақсы дәстүрді жалғастыра отырып, қалалардың алаңдарында және саябақтарында балалар сурет байқаулары өткізіледі. Балалар асфальтқа күн, бейбіт аспан, қол ұстасқан ана мен әкені салады. Ата-аналар бұл күнді баламен бірге өткізіп, қолжетімді ойын-сауық арқылы оған мерекелік көңіл-күй сыйлауға тырысады.

Халықаралық балалар күнінің тағы бір ерекшелігі – өзінің туының болуы. Жасыл фонда Жер шары бейнеленген, оның айналасында қол ұстасқан түрлі-түсті бала мүсіндері орналасқан.

Халықаралық балаларды қорғау күні аясында ШЖҚ КМК «№1 қалалық емханада» келесі іс-шаралар өткізілді:

• №19 мектеп оқушылары үшін мамандардың (невропатолог, офтальмолог, жалпы тәжірибелік дәрігер, педагог-психолог, ЛОР-дәрігер, хирург, эндокринолог) қатысуымен көшпелі кешенді профилактикалық тексеру;

Мектеп жанындағы лагерьлерде келесі тақырыптарда әңгімелер өткізілді: мектеп оқушыларының дұрыс тамақтануы, жіті ішек инфекциясы

15 мамыр – Халықаралық отбасы күні

Бұл мереке 1993 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының шешімімен бекітілді.

Бұл күнді атап өтудің мақсаты – әр елдегі отбасының маңыздылығына қоғам назарын аудару.

Халықаралық отбасы күні алғаш рет 1994 жылы аталып өтті.

Халықаралық отбасы күнінің басты мақсаттары:

• қоғамдағы отбасының маңыздылығын атап өту;
• әр отбасының ерекше екенін еске салу;
• қазіргі замандағы отбасылық мәселелер туралы маңызды әңгімені бастау

Отбасы – махаббаттың, сыйластық пен ынтымақтастықтың ордасы, зияткер қоғамның іргетасы.

Отбасының басты қызметі – балаларға өмір сыйлау, оларға бақытты балалық шақ, лайықты білім беру және болашақта өздігінен өмір сүруге мықты негіз қалыптастыру, сондай-ақ күрделі адамаралық қарым-қатынастар әлемінде өмір сүре білуге үйрету. Сондықтан да отбасының мықты әрі тату болуы аса маңызды.

Балаларды тәрбиелеу ерекше назарда болуы керек.

Әрбір қазақ отбасының басты міндеттерінің бірі – жас ұрпақты тәрбиелеу.

«Отан – қуат, отбасы – шуақ» деген халқымыз үшін бейбіт өмір мен отбасылық құндылықтар – басты орында.

Ата-ана, бауырлар мен туыстар туралы қазақ тіліндегі барлық мақал-мәтелдер мен аңыздар некенің қуанышын сақтауға үндейді.

15 мамыр – Халықаралық отбасы күні аясында КМҚК «Қалалық емхана №1» мекемесінде жоспарланған іс-шаралар өткізілді:

         1.      14 мамыр күні №28 лицейде невролог, офтальмолог, ЖПД дәрігері, педагог-психолог, ЛОР-дәрігер, хирург, эндокринолог сынды мамандардың қатысуымен Ашық есік күні өтті.

         2.      Ашық есік күні аясында отбасылық жұптарға денсаулықты сақтау дағдыларын, дұрыс тамақтану мәдениетін, дене белсенділігін, зиянды әдеттерден бас тартуды жеке деңгейде үйрету, мотивациялық кеңес беру қағидаттарына негізделген жүктілікті жоспарлау мақсатында профилактикалық кеңестер өткізілді (КПС).

         3.      №161, 12, 19, 52, 33, 4 орта мектептерінде оқушылар арасында сынып сағаттарында келесі тақырыптарда лекциялар мен әңгімелер өткізілді:

• «Дұрыс тамақтану мен дене белсенділігі – салауатты өмір салтының негізі»
• «Дұрыс тамақтану»
• «Зиянды әдеттердің адамның репродуктивті денсаулығына әсері» және т.б.

         4.      №67, 126, 106, 96, 196 балабақшаларында мектеп жасына дейінгі балаларға арналған «Мен денсаулығымды сақтаймын – өзіме өзім көмектесемін» атты сабақтар өтті. Сабақ мақсаты – балаларды тісті дұрыс тазалауға, жуына білуге, таңертеңгілік жаттығу жасауға және тамақ ішер алдында міндетті түрде қол жууға үйрету.

ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК Еңбек майданының қатысушылары

Еңбек майданының қатысушылары - оған 1937 жылға дейін туған еңбек майданының қатысушылары кіреді. Оның ішінде соғыс кезінде мектеп жасына жеткен және ата-аналарына көмектескен балалар да бар.

Қолмен жазылған жұмысқа шақырту күн тәртібінде ол адам өзібен бірге күрекпен және үш күндік азық-түлікпен қашан және қайда келу керектігі туралы айтылған. Еңбек майданына жастар да, қарттар да жұмылдырылды, колхоздар дала жұмыстарынан алшақтап, жұмысшыларды жылқылармен жіберді. Адамдар әдеттегі күнелтіп жатқан тіршілігін бұзуға мәжбүр болды, бәрін бір айға тастап, 10-12 сағат демалыссыз жұмыс істеу үшін қайда бару керек екендігі белгісіз еді...

Соғыс барысында тыл еңбеккерлерінің алдына қосымша күш пен материалдық құралдарды қажет ететін жаңа міндеттер қойылды: оккупациядан босатылған аудандарға көмек көрсету, майдангерлердің отбасыларына, ата-анасыз қалған балаларға қамқорлық жасау, елдің қорғаныс қорына ақша мен заттар жинау…

Соғыстан кейінгі жылдар қиын болды. Кеңестер елін көтеру керек болды, ал жеңімпаздар ұрпағы осы қиын тапсырманы орындап, бізге бейбіт еркін жерде өмір сүру құқығын берді.

ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК осы айтулы оқиғаларды ескере отырып, келесі іс-шаралар ұйымдастырды:

1. Мамандарды тарта отырып, ЕМҚ ( еңбек майданының қатысушылары )үшін «Ашық есік күні»: дәрігер-геронтолог, кардиолог, офтальмолог, эндокринолог, невропатолог, ЛОР-дәрігер, психолог және әлеуметтік қызметкердің қатысуымен .

2. Мамандарды тарта отырып,тасымалданбайтын, өздері жүре алмайтын ЕМҚ үшін кешенді медициналық тексеру (үйлеріне барып): дәрігерлер геронтолог, кардиолог, офтальмолог, эндокринолог, невропатолог, ЛОР-дәрігер, психолог және әлеуметтік қызметкер мамандарының қатысуымен тиісті медициналық, әлеуметтік пен психологиялық көмек көрсетті .

3. «Қан қысымыңызды, қантыңызды және қандағы холестерин деңгейін біліңіз!» акциясы да ұсынылды.

Көктемгі Наурыз мейрамы

      Наурыз - исламды ұстанатын әлемнің көптеген елдерінде көктемгі күн мен түннің теңелу күні ретінде кеңінен атап өтілетін көктем мен табиғаттың жаңару мерекесі.

      Наурыз - қазақтардың да, Азияның көптеген халықтарының да бес мың жылдан астам уақыт бойы атап өтілетін жылдағы басты мерекесі.

     Наурыз - көктем мерекесі, табиғаттың жаңаруы, жаңа жылдың басталуы, жаңа өмір. Наурыз мерекесінде пұтқа табынушылық тамыры бар, бұл табиғатқа табыну мерекесі. Наурыз 22 наурызда көктемгі күн мен түннің теңелу күні атап өтіледі. Бұл күні аспан  «шамдары»: бір жылдық шеңбер циклынен кейін шоқжұлдыздар мен жұлдыздар өздерінің алғашқы болу нүктелеріне келіп, жаңа жолды бастайды. Қазақ халқының Наурыз мейрамы  «Ұлысты ұлы күні» деп аталады, ол орыс тілінен аударғанда «ұлы халық күні» дегенді білдіреді. Бұл өте символдық мереке және сәйкесінше көптеген дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар Наурызбен байланысты.

      Наурыз - үш күн бойы атап өтілетін және БҰҰ Халықаралық мереке ретінде танылған Қазақстанның мемлекеттік мерекесі. Наурыз Орталық Азияның барлық елдерінде, сондай-ақ Грузия, Үндістан, Иран, Қытай, Түркия және әлемнің көптеген елдерінде атап өтіледі.

      ЮНЕСКО сайтында Наурыз мерекесі жаратылыстың табиғи жаңару циклдерімен ажырамас байланысын білдіреді деп хабарлайды. 21 наурыз Халықаралық Наурыз күні жарияланды және бұл мереке табиғатқа деген қамқорлықты және онымен үйлесімді өмір сүруді білдіреді.

     Кеңес заманында 1926 жылдан бастап Наурыз өткеннің қалдығы ретінде жойылды, бірақ 1988 жылы қайта жанданды.

       1991 жылы Наурыз ресми танылды: ҚР Президентінің Жарлығында көктемгі күн мен түннің теңелу күні 22 наурыз - Наурыз мейрамының халық мерекесі күні болып жарияланды. Тағы 10 жылдан кейін, 2001 жылы Наурыз мемлекеттік мерекеге айналды және ҚР мерекелерінің тізіміне енгізілді.

     18 наурызда Қазақстанда Ұлттық киім күні атап өтіледі, емхана қызметкерлері ұлттық киімді дәріптеу мақсатында Флешмоб ұйымдастырып, өткізді және эстафетаны №2 емханаға тапсырды.

      19 наурызда емхананың дәрігер-мамандарды (кардиолог, невропатолог, эндокринолог, офтальмолог, геронтолог, психолог, әлеуметтік қызметкерлерін) тарта отырып, ЭКГ, (ҚЖА, БХА-ға қан алу) бойынша өздері жүре алмайтын пациенттердің үйлеріне барып, көшпелі кешенді тексеру жүргізілді).

       Наурыз мерекесі аясында Алматы қаласының Медеу ауданында кең ауқымды мерекелік бағдарлама дайындалды. Киіз үйлер орнатылып, дәстүрлі тағамдармен мерекелік дастархан жайылды.

      21 наурызда Халық Арена спорт кешенінің жанында емхана қызметкерлері ұлттық киіммен қонақтарды қарсы алып, баршаны наурыз көжемен, бауырсақтармен қонақ ретінде күтті.