26 маусым – бүкіл әлем Халықаралық нашақорлыққа және есірткінің заңсыз айналымына қарсы күрес күнін атап өтеді.
Бұл халықаралық күн 1987 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының шешімімен есірткіні теріс пайдалану мәселесіне қарсы күрес жүргізудегі жаһандық қоғамдастықтың шешімділігін көрсету үшін белгіленді.
Осы күннің мақсаты – қоғамның назарын нашақорлықтың жаһандық проблемасына, оның салдарына және оны еңсеруге бағытталған шараларға аудару. Есірткіні теріс пайдалану және олардың заңсыз айналымы бүкіл әлем бойынша миллиондаған адамның денсаулығы мен әл-ауқатына ауыр әсер етеді.
Кампанияның мақсаты – есірткіні қолданатын адамдарға құрметпен және жанашырлықпен қараудың маңыздылығын түсіндіру; барлығына ғылыми негізделген ерікті қызметтерді ұсыну; жазалауға балама жолдарды ұсыну; алдын алу, ауруды ерте анықтау және есірткіге тәуелді адамдарға көрсетілетін медициналық көмектің сапасын арттыру туралы хабардар ету.
Сондай-ақ, бұл кампания есірткі қолданатын адамдарға қатысты стигма мен кемсітушілікпен күресуге, оларға құрметпен және бейтарап көзқараспен қарауды насихаттауға бағытталған.
ЕСІРТКІ ҚОЛДАНУ ТУРАЛЫ БЕС МИФ
Есірткі туралы көптеген мифтер бар, әсіресе оның «қауіпсіздігі» туралы – яғни, денсаулыққа зиян келтірмей немесе заңмен мәселеге ұшырамай «көңіл көтеруге» болады деген жалған түсініктер.
МҰНДАЙ ҚАУІПТІ ҚИЯЛДАР КӨПТЕГЕН АДАМДАРДЫҢ ТАҒДЫРЫН ЖОЙҒАН.
БІРІНШІ МИФ: «ЕСІРТКІ ҚАБЫЛДАУ НЕМЕСЕ ҚАБЫЛДАМАУ – ӘРКІМНІҢ ЖЕКЕ ІСІ»;
ЕКІНШІ МИФ: «ӨМІРДЕ БАРЛЫҚ НӘРСЕНІ КӨРУ КЕРЕК – ЕСІРТКІ ДЕ СОНЫҢ ІШІНДЕ»;
ҮШІНШІ МИФ: «МЕН НАШАҚОР БОЛУДЫ ОЙЛАП ЖҮРГЕН ЖОҚПЫН – ЖАЙ ҒАНА КЕЙДЕ КӨҢІЛ КӨТЕРГІМ КЕЛЕДІ»;
ТӨРТІНШІ МИФ: «МЕДИЦИНАДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЕСІРТКІЛЕР ЗИЯНСЫЗ»;
БЕСІНШІ МИФ: «НАШАҚОРЛЫҚ – МЕНІ МҮЛДЕ ҚАТЫСТЫ ЕМЕС МӘСЕЛЕ».
Адамдарды есірткіні алғаш рет қолдануға итермелейтін себептер – іш пысу, күйзеліс, өмірдегі бос кеңістік және жаңа нәрсе байқап көруге деген ниет.
Мұндай сезімдер көбінесе есірткі затын оңай алуға болатын ортада – мысалы, түнгі клубтарда – жиі байқалады.
Мұндай ортада тек темекі шегу мен алкоголь қолдану ғана емес, есірткі қабылдау да «қалыпты» болып саналады. Осылайша, адам өзін «ортаға сіңіру» үшін есірткіні бірге байқап көреді. Бұл жүйелі қолдануға және нашақорлыққа алып келуі мүмкін.
Нашақорлық – бұл ең алдымен тұлғаның толық жойылуы, физикалық денсаулықтың бұзылуы және көбіне өлімге дейін алып келетін ауыр дерт. Есірткі адамды физикалық әрі рухани тұрғыдан толықтай басқарып, жаншып тастайды.
Нашақорлықтың таралуын болдырмауға бағытталған шаралар:
Мемлекеттік деңгейде есірткіге тәуелділіктің алдын алу екі компоненттен тұрады:
1. Есірткілердің таралуын шектеу бойынша шаралар;
2. Бұқаралық ақпарат құралдары және әлеуметтік институттар арқылы жүргізілетін нашақорлыққа қарсы үгіт-насихат.
2025 жылдың 1 маусымы мен 1 шілдесі аралығында Халықаралық нашақорлыққа қарсы күрес күніне орай ШЖҚ «№1 қалалық емхана» КМК-де келесі іс-шаралар өткізілді:
1. №4, 12, 19, 28, 52 мектептеріндегі мектеп жанындағы жазғы лагерьлерде балалармен «Соқыр және жолбасшы», «Бас тарту» ойындары өткізілді, сондай-ақ балалар «Мен салауатты өмір салтын қолдаймын!» тақырыбында асфальтта сурет салды.
2. Дәрігер-наркологтың қатысуымен дәрігерлер мен медбикелерге арналған «Есірткіге – жоқ де!» тақырыбында семинар өткізілді.
3. «Қауіп жанымызда. Нашақорлық. Ол туралы не білуіміз керек?» тақырыбында тұрғындармен емханада және учаскеде алдын алу әңгімелері жүргізілді.
4. №4, 12, 19, 28, 52 мектептеріндегі жазғы лагерьлерде оқушылар арасында «Бірлікпен, батылдықпен, оптимизммен – салауатты өмір салты үшін!» ұранымен алдын алу және спорттық іс-шаралар өткізілді.