aQuilo

Дүниежүзілік гепатитке қарсы күрес күні

Жыл сайын 28 шілдеде Дүниежүзілік гепатитке қарсы күрес күні аталып өтеді. Бұл күн гепатиттің алдын алу, анықтау және емдеу жолдары туралы ақпарат таратуға арналған.
Вирустық гепатиттер – бауырды зақымдайтын әртүрлі отбасына жататын гепатотропты вирустар тудыратын жұқпалы аурулар тобы. Гепатиттің пайда болуының ең жиі себебі – вирустар. Гепатиттің негізгі қоздырғыштары – бес негізгі вирус түрі (A, B, C, D, E).
Вирустық гепатиттер әртүрлі жолдармен жұғады. A және E гепатиті көбінесе лас су, тағам және кір қол арқылы таралады.
B, C және D гепатиті вирустары қан арқылы беріледі (инъекциялық есірткі қолдану, татуировка, пирсинг, косметикалық, маникюр, педикюр және тері мен шырышты қабатты зақымдайтын басқа да процедуралар кезінде стерильді емес құралдарды қолдану кезінде), сондай-ақ ауру анадан балаға босану кезінде және қорғалмаған жыныстық қатынас кезінде жұғады.
B, C және D гепатитімен жұқтыру қаупі ең жоғары – инъекциялық есірткі қолданғанда. Қан препараттарын құю кезінде дайындау және пайдалану талаптары бұзылса, жұқтыру қаупі сақталады.
Гепатиттің негізгі белгілері: тәбеттің жоғалуы, сарғаю, бас ауруы, жүрек айну, құсу, қалтырау мен қызу көтерілуі, іш ауыруы, нәжістің түссізденуі және зәрдің (сыра түстес) қараюы. Гепатитпен ауыру әрқашан сарғаюды білдірмейді.
A және E вирустық гепатиттері жедел түрде өтеді, бірақ әдетте толық жазылып, ауыр зардаптарға әкелмейді.
B және C гепатиттері ең қауіпті болып саналады. Олар созылмалы инфекцияға, кейін бауыр циррозы мен обырына әкеліп соғады, бұл гепатиттен өлімнің негізгі себебі болып табылады.
D гепатиті B гепатиті вирусы болғанда ғана жұғады. B және D гепатитінің үйлесімі бауыр ауруларынан, соның ішінде бауыр обырынан өлімге тезірек әкелетін ең ауыр созылмалы вирустық гепатит болып саналады.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметі бойынша, B және C гепатиттерінен жыл сайын 1 миллионнан астам адам қайтыс болады. Созылмалы С гепатиті көп жылдар бойы еш белгісіз өтуі мүмкін екенін атап өткен жөн. ДДҰ болжамы бойынша алдағы 20 жылда С гепатиті өлім көрсеткіші бойынша жұқпалы аурулар ішінде бірінші орынға шығады.
Вирустық гепатиттердің алдын алу:
- A, B және D гепатитінен негізгі қорғаныс – вакцинация (0-1 ай-6 ай кестесі бойынша 3 кезең).
- Көкөністер мен жемістерді мұқият жуу,
- Тамақтанар алдында, дәретханадан, серуендегеннен кейін қол жуу,
- Тек қайнатылған немесе бөтелкедегі су ішу,
- Рұқсат етілген су айдындарында шомылу, жүзу кезінде суды жұтпау,
- Тырнақты және қарындашты шайнау әдетінен арылу,
- Жеке және қоғамдық гигиена ережелерін сақтау,
- Басқа адамдардың биологиялық сұйықтықтарымен, соның ішінде қанмен жанасудан аулақ болу,
- Жыныстық қатынас кезінде тосқауыл әдістерін қолдану,
- Пирсинг, татуировка, маникюр, инъекцияларды тек стерильді құралдармен тексерілген орындарда жасау,
- Басқа адамдардың гигиеналық заттарын, қырыну құралдарын қолданбау,
- B және C гепатитіне үнемі тексерілу.
Вакцинация: Қазақстанда A және B вирустық гепатиттеріне қарсы тегін вакцинация Ұлттық егу күнтізбесіне сәйкес жүргізіледі. B гепатитіне қарсы вакцинация перзентханаларда балаларға туғаннан кейін 1-4 күн ішінде, кейін 2 және 4 айлығында тіркелген емханаларда жүргізіледі. A гепатитіне қарсы вакцинация 2 жастағы балаларға жасалады.
«№1 Қалалық емханада» айлық аясында жоспарланған іс-шаралар өтті:

1. 31 шілде күні инфекционист дәрігер Сайфурханова Б.С. «Вирустық гепатиттердің алдын алу» тақырыбында қызметкерлерге семинар өткізді.
2. 2 тамызда вирустық гепатит мәселелері бойынша бейінді мамандарды тарта отырып, Ашық есік күні өткізілді.
3. 3-6 жас аралығындағы балаларға «Таза қолдар» танымдық ойыны ойнатылып, «A гепатиті вирусы» ертегісі айтылды, мақсат – балалардың мәдени-гигиеналық дағдыларын қалыптастыру.
4. Халық арасында уақытылы иммундау туралы, соның ішінде ВГ алдын алу бойынша ақпараттық жұмыстар (дәрістер, әңгімелер) жүргізілді.