Дүниежүзілік гепатитке қарсы күрес күні
- 02 August 2024
Жыл сайын 28 шілдеде Дүниежүзілік гепатитпен күрес күні атап өтіледі. Бұл күн гепатиттің алдын алу, диагностикалау және емдеу әдістері туралы ақпаратты таратуға арналған.
Вирустық гепатиттер - әртүрлі отбасыларға жататын гепатотропты вирустар тудыратын бауырдың жұқпалы ауруларының тобы. Алайда, гепатиттің ең көп тараған себебі - вирустар. Гепатиттер көбінесе вирустың бес негізгі түрінен туындайды (A, B, C, D, E).
Вирустық гепатит инфекциясын жұқтыру әртүрлі жолдармен жүреді.
«А» және «Е» гепатитінің вирустары негізінен ластанған су, тамақ және лас қолдар арқылы таралады.
«В», «С» және «D» гепатиті вирустарының таралуы қан арқылы (есірткі инъекциясымен, татуировка жасау, пирсинг, косметикалық, маникюр, педикюр және тері мен шырышты қабаттардың тұтастығының бұзылуымен байланысты басқа процедуралар кезінде стерильді емес құралдарды қолданумен), сондай-ақ босану кезінде және қорғалмаған жыныстық қатынас кезінде жұқтырған анадан балаға жұғады.
«В», «С» және «D» гепатиті вирустарымен жұқтыру қаупі есірткіні инъекциялық жолмен тұтынумен байланысты. Егер оларды дайындау мен пайдалануға қойылатын талаптар бұзылған болса, қан препараттарын құю кезінде инфекция қаупі сақталады.
Негізгі белгілер кез-келген гепатитте әр түрлі комбинацияларда кездеседі: тәбеттің төмендеуі, сарғаю, бас ауруы, жүрек айну, құсу, қалтырау және безгегі, іштің ауыруы, нәжістің түсінің өзгеруі және зәрдің қараюы (сыраның түсті зәрі). Гепатит ауруы міндетті түрде сарғаюдың дамуын білдірмейді.
«А», «Е» вирустық гепатиттері өткір, бірақ әдетте толық қалпына келумен аяқталады және ауыр зардаптарға әкелмейді.
«В» және «С» гепатиттері ең үлкен қауіп болып табылады. Олар инфекцияның созылмалы түрлерінің дамуына, содан кейін гепатиттерден болатын өлімнің негізгі себебі болып табылатын цирроз мен бауыр ісігіне әкеледі.
«D» гепатиті вирусын жұқтыру тек «В» гепатиті вирусының қатысуымен жүреді.
«В» және «D» гепатитінің комбинациясы созылмалы вирустық гепатиттің ең ауыр түрі болып саналады, себебі бауыр ауруларынан, соның ішінде қатерлі ісіктен болатын өлім-жітімге тезірек ұшырайды.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметтері бойынша, «В» және «С» гепатиттерін жұқтыру нәтижесінде жыл сайын 1 миллионнан астам адам қайтыс болады. Айта кету керек, көптеген жылдар бойы созылмалы «С» гепатиті симптомсыз болуы мүмкін. ДДҰ болжамы бойынша «С» гепатиті алдағы 20 жыл ішінде өлім деңгейі бойынша жұқпалы аурулар арасында 1-орынға шығады.
Вирустық гепатиттің алдын алу:
- - «А» , «В» және «D» гепатиттерінен негізгі қорғаныс (0-1 ай-6 ай схемасы бойынша 3 кезең)– вакцинациялау.
- - қолданар алдында көкөністер мен жемістерді мұқият жуыңыз,
- - тамақтанар алдында, дәретханадан кейін, серуендегеннен кейін қолыңызды жуыңыз,
- - тек қайнатылған немесе бөтелкедегі суды ішіңіз,
- - осы мақсаттар үшін рұқсат етілген су айдындарында жүзу, шомылу кезінде суды жұтпау,
- - тырнақтар мен қарындаштарды тістеудің жаман әдетінен арылыңыз,
- - жеке және қоғамдық гигиена ережелерін сақтау.
- - басқа адамдардың дене сұйықтықтарымен, соның ішінде қанмен байланыста болудан аулақ болыңыз,
- - жыныстық қатынас кезінде контрацепцияның тосқауыл әдістерін қолдану,
- - дәлелденген жерлерде пирсинг, татуировка, маникюр, тек стерильді құралдармен инъекция жасаңыз,
- - басқа адамдардың гигиеналық заттарын, ұстара керек-жарақтарын пайдаланбаңыз,
- - «В» және «С» гепатитіне үнемі тексеруден өту.
Айлық аясында ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК-да жоспарланған келесі іс-шаралар өткізілді:
1. 2 тамызда вирустық гепатит мәселелері бойынша бейінді мамандарды тарта отырып, «Ашық есік күні» шарасы өткізілді.
2. 28 шілдеде сағат 12.00-де дәрігер-эпидемиолог М. А. Клышева, инфекционист- дәрігер Б.С.Сайфурханова қызметкерлер үшін «Вирустық гепатиттердің алдын алу бойынша» дөңгелек үстел шаралары өткізілді.
3. 3 жастан 6 жасқа дейінгі балаларға арналған:
Балалардың мәдени-гигиеналық дағдыларын бекіту мақсатында «Таза қаламдар» танымдық ойынын өткізіп, «А» гепатиті вирусы ертегісін айтып берді.
4. КПС, КЗР-да уақтылы иммундау туралы, оның ішінде ВГ-ға қарсы тұрғындар арасында «Вирустық гепатиттердің алдын алу бойынша» ақпараттық жұмыс (дәрістер, әңгімелер) өткізілді.